Acryl penselen

Bij een cursus acrylverf schilderen mogen acryl penselen natuurlijk niet ontbreken. Er wordt daarom ook vaak gezegd: “Goed gereedschap is het halve werk”. Zo is het ook met schilderen! Van een goedkope acrylverf hoef je immers ook niet veel te verwachten, maar geldt dit ook voor kwasten en penselen?

Hieronder zal je meer te weten komen over de acryl penselen en kwasten. Want wat is bijvoorbeeld het verschil tussen een penseel en kwast? Dan nog niet eens gesproken over de verschillende soorten penselen.

Penselen vergelijken

Soorten acryl penselen

Niet elke penseel is hetzelfde. Er zijn namelijk veel verschillende soorten penselen, welke van elkaar verschillen op basis van het haartype en/of de vorm. Al deze verschillen voegen ook weer andere eigenschappen toe aan een penseel of kwast. Welke kwasten er allemaal bestaan en welke penseel nou het meest geschikt is voor het acrylverf schilderen? Nou, dat lees je hieronder.

Haartype

Elke penseel is opgebouwd uit een steel, spoel (bus) en haarbundel. De steel en spoel hebben in dit geval weinig invloed op de eigenschappen van een penseel. De haarbundel daarentegen wel. Het is daarom belangrijk om het een en ander te weten over de vier verschillende haartypen:

Welke haartypes voor penselen zijn er?

• Marterhaar
• Runderhaar
• Varkenshaar
• Synthetisch

Acrylverf en olieverf hebben beide een eigen verfstructuur. Hierdoor heeft de ene verfsoort een zachtere aanpak nodig en de andere juist een grovere aanpak. Wanneer met acrylverf wordt geschilderd worden er meestal synthetische penselen gebruikt. De synthetische penselen zijn verkrijgbaar met sterke, zachte of soepele vezels. De voordelen van penselen met synthetisch haar zijn:

Wat is het verschil tussen de haartypes voor penselen?

• Slijten minder snel
• Voordelig in de aanschaf
• Makkelijk schoon te maken

Een ander veelgebruikte, maar duurdere variant acryl penselen zijn de ‘Winsor & Newton Galeria’ penselen. Ook wel ‘kattentong’ penselen genoemd. De haarbundels van deze penselen bestaan niet uit synthetische haren, maar uit polyester filamenten. Dit zijn extra fijne kwasten, welke eenvoudig zijn in gebruik en hun vorm blijven behouden. Daarnaast staan de penselen bekend om hun stevigheid, flexibiliteit en veerkracht.

Er bestaan ook penselen die zowel voor acryl- als olieverf te gebruiken zijn. Deze acryl penselen worden onder andere geleverd door merken als Da Vinci en Winsor & Newton. Daarnaast komen deze penselen in meerdere varianten voor, welke ook weer van elkaar verschillen op basis van het haartype:

Penselen geschikt voor zowel acrylverf als olieverf

• Syberische kolinsky roodmarterhaar
• Zuiver eekhoornhaar
• Russisch bunzinghaar
• Runderoorhaar
• Zuiver varkenshaar
• Mangoesthaar

Ben je in het bezit van een aquarel penseel? Gebruik deze dan niet voor olie- of acrylverf. Hierdoor zal namelijk het aquarel penseel beschadigen. Het verwijderen van acrylverf is namelijk niet eenvoudig.

Vorm

Nu weet je dat elke penseel verschillende eigenschappen heeft qua haartype, maar al weleens gedacht aan de vorm? Er zijn namelijk veel verschillende vormen. De ene vorm is meer geschikt dan de ander wanneer je met acrylverf schildert. Hieronder een opsomming van de meest voorkomende vormen:

Deze vormen penselen heb je

• Rond/punt
• Plat
• Plat met korte haren
• Kattentong
• Waaier
• Schuin
• Mop
• Sleper/liner
• Spalter
• Gary Jenkins serie
• Old Holland serie

Penselen die rond zijn en over de gehele steel dezelfde dikte hebben zijn met name geschikt voor het trekken van gelijkmatige lijnen. Wil je graag dunne en dikke lijnen trekken, maar toch één penseel gebruiken? Dan kan dat met een schuine of ronde penseel, die van dik naar dun afloopt. De hiervoor al besproken ‘kattentong’ is een platte penseel, welke afgerond eindigt in een punt.

De mop en de waaier zijn twee penselen geschikt voor het uitvegen van de verf. Ideaal voor het aanbrengen van zachte kleurovergangen. Daarnaast wordt de waaier ook vaak gebruikt voor het schilderen van landschappen. Te denken aan het maken van naaldbomen of gras door de verf op het doek te stippen. De sleper is dun en lang. Ideaal voor het schilderen van vloeiende en lange lijnen.

Penselen van goede kwaliteit hebben ‘interlocked’ haar. Het haar staat dan gebogen naar het midden, zodat de penseel zijn vorm behoudt. Wanneer de penseel lange haren heeft ontstaat er een vloeiende penseelstreek. Bij korte haren is dit vaak niet het geval.

Maten van penselen

Er zijn eigenlijk twee soorten maten waarin acryl penselen kunnen voorkomen. Dit zijn namelijk de breedte en lengte van een penseel. De breedte zegt iets over het oppervlak van de haarbundel (gemeten in mm). Daarnaast zijn brede kwasten met name bedoeld voor een snelle opzet. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de spalter, welke de breedste kwast heeft. Daarentegen worden de dunne kwasten voor de details en afronding gebruikt.

De maten verschillen ook per merk. Daarnaast kan het voorkomen dat sommige acryl penselen een negatieve maat kennen. Deze penselen hebben dan vaak hele dunne kwastjes.